Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giúp làm tốt công tác chủ nhiệm ở Lớp 9A3 trường THCS Lạc Hòa

 Trường THCS Lạc Hòa Sáng kiến kinh nghiệm
 Mục lục
 ĐẶT VẤN ĐỀ
 1, Chức năng, nhiệm vụ và nội dung của người giáo viên chủ nhiệm........... 2 
 a, Chức năng, nhiệm vụ của giáo viên chủ nhiệm lớp.
 b, Nội dung công tác của người giáo viên chủ nhiệm.
 2, Lý do chọn đề tài......................................................................................... 4 
 3, Phạm vi nghiên cứu..................................................................................... 4
 GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
 1, Đặc điểm tình hình lớp 9A3........................................................................ 5 
 1.1, Thuận lợi.
 2.2, Khó khăn.
 1.3, Kết quả chất lượng hai mặt giáo dục ở năm học 2007 – 2008:
 2, Biện pháp thực hiện – cách làm mới: ......................................................... 6
 2.1, Nhận lớp chủ nhiệm............................................................................... 6
 2.2, Bầu ban cán sự (BCS) lớp – chia tổ....................................................... 7
 a, Cơ sở chọn BCS lớp – chia tổ.
 b, Tiến hành bầu BCS lớp.
 c, Phân công nhiệm vụ cho BCS lớp.
 2.3, Lập sơ đồ lớp học........................................................................ 10
 2.4, Xây dựng tiêu chí đánh giá, xếp loại học lực học sinh......................... 12
 2.5, Phát huy vai trò của BCS lớp...................................................... 14
 2.6, Phương pháp giáo dục cá biệt và phương pháp tác động tập thể......... 17
 KẾT THÚC VẤN ĐỀ
 1. Kết quả ...................................................................................................... 20
 1.1, Duy trì sĩ số:.......................................................................................... 20
 1. 2, Chất lượng hai mặt giáo dục ở HK I.................................................... 20
 1.3, Thi đua hàng tuần giữa các lớp trong trường: ...................................... 21
 1.4, Tham gia phong trào:............................................................................. 21
 2. Bài học kinh nghiệm ................................................................................. 22
 3. Kiến nghị................................................................................................... 22
 4. Lời kết ....................................................................................................... 23
Giáo viên thực hiện: Nguyễn Đức Dũng Trang 1 Trường THCS Lạc Hòa Sáng kiến kinh nghiệm
nghĩ giám làm  nhưng còn thiếu kinh nghiệm, khi có thành công thì dễ tự tin 
quá mức, gặp thất bại lại dễ mất niềm tin,  Vì vậy, việc định hướng, giúp đỡ 
học sinh kịp thời là rất cần thiết. Chức năng cố vấn có ý nghĩa quan trọng nhất 
đối với giáo viên chủ nhiệm vì chức năng này, về bản chất là sự điều chỉnh, 
vai trò định hướng, điều khiển quá trình tự giáo dục của từng học sinh và tập 
thể học sinh, phát huy vai trò chủ thể của học sinh trong giáo dục.
 Cố vấn còn là quá trình giáo dục, định hướng của giáo viên chủ nhiệm lớp 
đối với hoạt động tự quản của tập thể học sinh lớp chủ nhiệm, giáo viên chủ 
nhiệm không trực tiếp tham gia điều khiển công việc của lớp, không làm thay 
cho các em mọi hoạt động.
 Chức năng cố vấn đối với học sinh phải quán triệt được toàn bộ nội dung 
giáo dục, kế hoạch hoạt động của cá nhân và tập thể lớp chủ nhiệm bao gồm 
từ học tập, rèn luyện đạo đức, thể dục thể thao,  diễn ra trong nhà trường và 
ngoài xã hội. GiVCN cần tư vấn cho học sinh trong quan hệ ứng xử xã hội, gia 
đình, cộng đồng và trong bạn bè, định hướng nghề nghiệp ,  cho học sinh, 
đặc biệt là học sinh lớp 9 – lớp học cuối cấp.
 b, Nội dung công tác của người giáo viên chủ nhiệm.
 Người giáo viên chủ nhiệm cần nắm vững đường lối, quan điểm, lí luận 
giáo dục để vận dụng vào công tác chủ nhiệm lớp Đặc biệt cần nắm vững 
phương pháp, nghệ thuật sư phạm.
 Ví dụ: Nắm vững các yếu tố ảnh hưởng tới sự hình thành nhân cách, vai 
trò của giáo dục, hoạt động; mối quan hệ giữa giáo viên với học sinh; các 
phương pháp tác động song song, tác động tay đôi, bùng nổ sư phạm,  đó là 
những lí luận mà người giáo viên chủ nhiệm cần nắm vững.
 Giáo viên chủ nhiệm có kế hoạch nghiên cứu đặc điểm gia đình và đặc 
điểm tâm sinh lí của từng học sinh. Điều đặc biệt quan trọng đối với giáo viên 
chủ nhiệm là bằng các phương pháp, phân tích cho được nguyên nhân của các 
hiện tượng, đặc điểm của từng học sinh.
 Lập kế hoạch chủ nhiệm cho từng tháng, cho năm học để đảm bảo tính hệ 
thống phát triển nhân cách học sinh. Kế hoạch chủ nhiệm lớp cần thể hiện một 
số nội dung sau:
 Khái quát chung về đặc điểm lớp chủ nhiệm.
 Có kế hoạch bồi dưỡng học sinh khá – giỏi, phụ đạo học sinh yếu – kém.
 Giáo viên chủ nhiệm phải dạy tốt môn học được phân công dạy ở lớp chủ 
nhiệm và các lớp khác.
 Giáo viên chủ nhiệm phải không ngừng tự hoàn thiện bản thân về mọi mặt, 
là tấm gương sáng cho học sinh noi theo.
 Giáo viên thực hiện: Nguyễn Đức Dũng Trang 3 Trường THCS Lạc Hòa Sáng kiến kinh nghiệm
 GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
 Giáo dục là một quá trình lâu dài, trong đó người làm giáo dục phải áp 
dụng nhiều biện pháp, từ khâu tổ chức, giáo dục, đến tác động vào từng cá 
nhân và tập thể. Quá trình đó cũng không phải chỉ diễn ra trong một hay hai 
ngày mà là quá trình tác động lâu dài, như dân gian thường nói “mưa dầm 
thấm lâu” .
 1, Đặc điểm tình hình lớp 9A3.
 Năm học 2008 – 2009, lớp 9A3 chính là lớp 8A3 và một số học sinh của 
cá lớp 9A2 – 9A5 của năm học 2007 – 2008 chuyển lên. Lớp có 30 học sinh, 
trong đó có:
 13 học sinh nữ.
 06 học sinh dân tộc Kinh.
 19 học sinh dân tộc Hoa.
 05 học sinh dân tộc Khmer.
 01 học sinh nữ dân tộc Khmer.
 Đầu năm học lớp có một số thuận lợi và khó khăn như sau:
 1.1, Thuận lợi.
 - Được sự quan tâm của BGH, Đoàn – Đội và các tổ chức trong nhà 
 trường.
 - Có một số học sinh có ý thức học tập tốt, nhiệt tình, năng động, 
 - Ban cán sự (BCS) lớp có năng lực, tinh thần trách nhiệm cao.
 - Lớp có tinh thần đoàn kết, không chia phe – nhóm.
 - Trong lớp có một số học sinh nhà gần trường  
 2.2, Khó khăn.
 - Đa số học sinh nhà ở xa trường. Đặc biệt có 2 học sinh nhà ở “điền” 
 (em Triệu Hải và em Lâm Văn Bé), rất khó khăn trong việc đi lại.
 - Lớp có 2 học sinh mồ côi cha (mẹ), 1 học sinh có mẹ bỏ đi, 1 học 
 sinh có cha mẹ bất hòa đã lâu năm.
 - Nhiều học sinh ý thức học tập chưa cao, còn ham chơi, thậm chí tham 
 gia tệ nạn xã hội (đá gà).
 - Nhiều cha mẹ học sinh chưa quan tâm đến việc học của con em.
 - Môi trường xã hội xung quanh trường học tương đối phức tạp, làm 
 ảnh hưởng không tốt đến học sinh.
 Giáo viên thực hiện: Nguyễn Đức Dũng Trang 5 Trường THCS Lạc Hòa Sáng kiến kinh nghiệm
Tránh được việc đụng chạm đến những vấn đề nhạy cảm của các em cũng như 
có thể động viên các em kịp thời.
 Khi mới nhận lớp GVCN không nên áp đặt ngay những quy định của lớp, 
buộc các em vào khuôn khổ ngay lập tức. Vì điều này tạo cho các em sự gò 
bó, mất tự do mà tự do là điều mà đa số các em đang muốn có.
 Ví dụ: ở lớp 9A3 hiện nay áp dụng nhiều quy định riêng của lớp như xếp 
hạnh kiểm theo thang điểm, vi phạm nội quy sẽ phải làm vệ sinh phòng học, 
không thuộc bài ở nhà thì cuối buổi phải ở lại học thuộc rồi mới về, Tất cả 
các biện pháp này đều áp dụng từ từ, điều quan trọng là tôi đã áp dụng nó 
đúng lúc. Chính vì vậy đã được các em ủng hộ.
 2.2, Bầu ban cán sự (BCS) lớp – chia tổ.
 a, Cơ sở chọn BCS lớp – chia tổ.
 Để bầu BCS lớp đạt hiệu quả - hoạt động tốt, GVCN tham khảo ý kiến của 
GVCN cũ bởi họ là người nắm rõ khả năng của các em học sinh.
 Một cán bộ lớp tốt phải là người năng động, nhiệt tình, biết sống vì tập 
thể, không ích kỉ,  cho nên khi chọn BCS lớp giáo viên cần chú ý đến tính 
cách của người học sinh mà mình chọn.
 Ở đầu năm học lớp có một buổi lao động, giáo viên cũng có thể quan sát 
những học sinh mà mình có ý định đưa vào BCS lớp. Trong khi các em lao 
động, giáo viên quan sát để đánh giá về ý thức, tác phong, khả năng phối hợp 
với các bạn khác. Đặc biệt trong giờ lao động, người giáo viên có thể sẽ chọn 
được một lớp phó lao động tốt. Khi quan sát, không nhất thiết là luôn có mặt ở 
bên lớp mà giáo viên nên quan sát học sinh từ xa vì khi đó thái độ, ý thức, khả 
năng và uy tín của các em mới thật sự bộc lộ.
 Ngoài ý thức trách nhiệm các thành viên trong BCS còn phải có năng lực 
tốt. Muốn biết điều này cần phải dựa vào học bạ.
 Khi chọn BCS lớp, cố gắng bảo đảm ở mỗi địa bàn cư trú có một thành 
viên của BCS lớp. Làm được như vậy thì trong quá trình hoạt động giáo viên 
có thể để nắm tình hình các thành viên trong lớp thông qua các em.
 Ví dụ: Ở lớp 9A3 có lớp trưởng ở Vĩnh Thạnh A (Vĩnh Hải), lớp phó học 
tập ở Hòa Nam (Lạc Hòa), tổ trưởng tổ 1 ở Ca Lạc (Lạc Hòa), 
 Vai trò của GVCN trong việc chọn BCS lớp rất quan trọng nhưng các 
thành viên trong lớp cũng có vai trò không kém. Vì vậy khi lựa chọn giáo viên 
cần căn cứ vào sự tín nhiệm của tập thể, điều này thể hiện qua việc bình bầu 
dân chủ đầu năm.
 Khi tiến hành chia tổ, GVCN cần tạo sự đồng đều trong tổ. Có nghĩa là 
mỗi tổ sẽ có các đối tượng học sinh có học lực, ý thức chấp hành nội quy khác 
nhau.Nói cách khác, mỗi tổ phải bảo đảm nhiều đối tượng: có học sinh 
yếu, học sinh giỏi, học sinh ở địa bàn xa – gần, có học sinh ngoan, học sinh cá 
 Giáo viên thực hiện: Nguyễn Đức Dũng Trang 7 Trường THCS Lạc Hòa Sáng kiến kinh nghiệm
 Chọn xong lớp trưởng và các lớp phó, GVCN cho các tổ tự bầu tổ trưởng 
trên cơ sở tiêu chuẩn đã đưa ra. Khi bầu tổ trưởng giáo viên cũng nên định 
hướng cho các em.
 Kết quả bầu chọn BCS lớp ở lớp 9A3 như sau:
 Lớp trưởng: Huỳnh Tuấn Bửu 
 Lớp phó học tập: Ong Kiều Tiên
 Lớp phó lao động: Mai Hữu Thành
 Lớp phó văn – thể: Lâm Hồng Nguyên
 Thủ quỹ: Lâm Hồng Nguyên
 Tổ trưởng tổ 1: Võ Thị Nhân Ái 
 Tổ trưởng tổ 2: Huỳnh Thiếu Lâm
 Tổ trưởng tổ 3: Mai Hữu Thành
 Là một trường học ở vùng khó khăn nên các vấn đề của lớp không 
nhiều nên tôi chỉ chọn tổ trưởng mà không chọn tổ phó. Thiết nghĩ đó cũng là 
điều hợp lí.
 Qua quá trình hoạt động của lớp, tôi thấy rằng BCS làm việc hiệu quả, 
được các thành viên trong lớp tôn trọng. Chính điều này là nhân tố tích cực 
giúp lớp tôi luôn hoàn thành nhiệm vụ và luôn nằm trong tốp 5 lớp dẫn đầu về 
thi đua giữa các lớp.
 c, Phân công nhiệm vụ cho BCS lớp.
 BCS lớp là đại diện cho lớp, chịu trách nhiệm trước GVCN về toàn bộ 
hoạt động học tập, rèn luyện của lớp trong thời gian học. BCS lớp do tập thể 
lớp bầu ra, được GVCN quyết định công nhận. Nhiệm kì của BCS lớp là một 
năm.
 -- Cơ cấu của BCS lớp gồm: 1 lớp trưởng
 3 lớp phó
 1 thủ quỹ
 3 tổ trưởng
Ngoài ra còn có 2 cờ đỏ (1 cờ đỏ nội, 1 cờ đỏ ngoại), có BCH liên đội gồm: 1 
chi đội trưởng, 1 chi đội phó và 1 ủy viên.
 -- Nhiệm vụ của lớp trưởng: 
 Là người chịu sự điều hành, quản lí trực tiếp của GVCN. Lớp trưởng là 
người điều hành, quản lí toàn bộ các hoạt động của lớp và từng thành viên 
trong lớp. Theo dõi, đôn đốc lớp chấp hành đầy đủ và nghiêm chỉnh nội quy 
của trường, quy định của lớp. Thực hiện nề nếp tự quản trong lớp. 
 Lớp trưởng là người thay mặt GVCN quản lí lớp, kịp thời nắm bắt 
thông tin của lớp, báo cáo cho giáo viên chủ nhiệm.
 Cuối tuần, trong tiết sinh hoạt chủ nhiệm, lớp trưởng tổng kết, đưa ra 
đánh giá, nhận xét về quá trình hoạt động của lớp. Trên cơ sở báo cáo của tổ 
trưởng, lớp trưởng xếp loại hạnh kiểm cho các thành viên trong lớp
 Giáo viên thực hiện: Nguyễn Đức Dũng Trang 9