Sáng kiến kinh nghiệm Tạo hứng thú cho học sinh trong các bài học thuộc chủ đề đạo đức môn Giáo dục công dân Lớp 9

 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM * "TẠO HỨNG THÚ CHO HỌC SINH TRONG CÁC BÀI HỌC CHỦ ĐỀ ĐẠO ĐỨC MÔN GIÁO DỤC CÔNG DÂN 9"
 MỤC LỤC
 NỘI DUNG ĐỀ TÀI..................................................................................................... 2
 PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ..................................................................................................2
 1. Tên đề tài:.........................................................................................................2
 2. Lý do chọn đề tài:.............................................................................................2
 3. Cơ sở lí luận và thực tiễn để giải quyết đề tài...................................................2
 4.Mục tiêu của đề tài............................................................................................4
 5. Phạm vi thực hiện đề tài:..................................................................................4
 PHẦN II:QUÁ TRÌNH THỰC HIỆN ĐỀ TÀI......................................................................5
 A. Đặc điểm môn học..............................................................................................5
 B. Những quan điểm về vấn đề tạo hứng thú trong giờ dạy môn GDCD ................5
 I.Vài suy nghĩ về vấn đề tạo hứng thú với môn học cho học sinh:...................5
 II. Một số biện pháp chính khi thực hiện:..........................................................7
 III. Ứng dụng trong bài dạy cụ thể.....................................................................8
 IV. Kết quả.......................................................................................................19
 PHẦN III: NHỮNG BÀI HỌC KINH NGHIỆM SAU KHI THỰC HIỆN ĐỀ TÀI ......................20
 PHẦNIV:KẾTLUẬN......................................................................................................22
 DANH MỤC CHỮ CÁI VIẾT TẮT
 CNTT: Công nghệ thông tin
 CSVC: Cơ sở vật chất
 GD-ĐT: Giáo dục đào tạo:
 PPDH: Phương pháp dạy học
 GDCD: Giáo dục công dân 
 G/V: Giáo viên
 H/S: Học sinh
Email: hthinhvh@gmail.com - 1 - Mobile:0913.380.727 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM * "TẠO HỨNG THÚ CHO HỌC SINH TRONG CÁC BÀI HỌC CHỦ ĐỀ ĐẠO ĐỨC MÔN GIÁO DỤC CÔNG DÂN 9"
chú trọng các môn khoa học nhằm nâng cao trí tuệ mà chưa chú ý nâng cao nhân 
cách cho học sinh, nghĩa là chỉ chú ý rèn tài mà chưa chú ý rèn đức. Biểu hiện cụ thể 
mà ai cũng thấy rõ là môn GDCD chưa bao giờ được Bộ Giáo dục và Đào tạo xếp 
vào môn thi tốt nghiệp hay vào cấp III dù chỉ một lần. Điều này không chỉ làm cho 
học sinh mà cả giáo viên chủ quan,coi là môn học phụ và chỉ ý thức được rằng miễn 
là dạy - học đủ bài, đúng chương trình là đạt yêu cầu.Chính môn GDCD không 
được chọn vào các môn thi trong các kì thi quan trọng nên sách tham khảo,sách bài 
tập còn ít, đặc biệt là sách viết về phương pháp dạy học bộ môn này thì càng hạn chế. 
 Một vấn đề nữa là lượng thời gian dành cho bộ môn này còn ít (1 tiết / tuần ). Sách 
mới viết hiện nay nội dung rất phong phú, hợp với trình độ học sinh nhưng nếu giáo 
viên dạy bộ môn mà không có sự đầu tư,liên hệ,ứng dụng thực tiễn thì giờ học sẽ rất 
nhàm chán,thậm chí học sinh không chú ý lắng nghe. Thực tế đã cho thấy hầu hết 
học sinh không hứng thú học bộ môn này. 
 Thông qua việc dự giờ các lớp và tình hình giảng dạy chung của khối lớp 9,tôi 
nhận thấy điểm hạn chế tồn tại tập trung ở phương pháp truyền thụ kiến thức 
của giáo viên cho học sinh. Trước hết là sự đầu tư cho giờ dạy còn hạn chế dẫn đến 
giờ học khô khan, không đọng lại trong tâm trí học sinh một hình ảnh hoặc một ấn 
tượng nào.Thứ hai vì trình độ chuyên môn về môn này của giáo viên còn hạn 
chế(giáo viên thường là trái ban) nên những nội dung bài dạy còn chưa sâu,chưa kĩ. 
 Trong đợt tổ chức Hội thi giáo viên dạy giỏi bộ môn Giáo dục công dân chuyên đề “ 
Giáo dục đạo đức theo tấm gương Chủ tịch Hồ Chí Minh” cấp THCS đầu năm học 
2009 -2010 vừa qua, trải qua những vòng loại, các giáo viên đạt thành tích cao trong 
hội thi đều là những giáo viên đã biết kết hợp nhiều phương pháp dạy học để gây hấp 
dẫn, hứng thú cho học sinh và điều rất quan trọng đó là sử dụng công nghệ thông tin, đặc 
biệt là kênh hình hợp lí, để lại những ấn tượng sâu đậm trong tâm hồn học sinh. 
 2. Với đối tượng học sinh ở trường THCS Vân hoà:
 - Học sinh ở trường THCS Vân hoà hầu hết là con em vùng nông thôn miền núi,thu nhập 
chủ yếu bằng nông nghiệp và nghề tự do nên trình độ dân trí thấp.Phụ huynh học sinh chủ 
yếu lo miếng cơm manh áo mà chưa chú ý giáo dục con cái toàn diện về mọi mặt. 
 - Đa số học sinh chưa tự giác học tập, ít tham khảo sách vở,mải chơi,một số em thì 
phải phụ giúp gia đình để có thu nhập. Các em chưa có thói quen chủ động tìm hiểu, 
khám phá bài học nếu không được giao nhiệm vụ cụ thể . Các em ngại đi tìm tư liệu 
Email: hthinhvh@gmail.com - 3 - Mobile:0913.380.727 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM * "TẠO HỨNG THÚ CHO HỌC SINH TRONG CÁC BÀI HỌC CHỦ ĐỀ ĐẠO ĐỨC MÔN GIÁO DỤC CÔNG DÂN 9"
 TRƯỜNG THCS VÂN HÒA- BA VÌ- HÀ NỘI
 Năm học :2009-2010.
 PHẦN II:QUÁ TRÌNH THỰC HIỆN ĐỀ TÀI
 A. ĐẶC ĐIỂM MÔN GDCD TRONG NHÀ TRƯỜNG:
 Môn GDCD ở trường THCS là môn học thay thế cho môn Chính trị - Đạo đức trước 
đây.Đặc điểm của nó là bao quát các kiến thức về đạo đức học và pháp luật ...Tất nhiên, 
các kiến thức của nó không quá phức tạp,đòi hỏi tư duy cao. Nó cung cấp những tri thức 
cơ bản về quan hệ xử sự trong gia đình (ông, bà, cha, mẹ, anh, chị, em...), quan hệ ứng 
xử với hàng xóm, quan hệ cộng đồng xã hội.Đồng thời môn học này còn cung cấp 
những hiểu biết về các qui tắc,quy định của pháp luật như quyền lao động,quyền công 
dân... Đặc điểm chương trình là kết cấu đồng tâm với các lớp của các cấp học cao hơn. 
 Như vậy, môn GDCD có vị trí rất quan trọng, nó kết hợp với các môn học khác có 
nhiệm vụ giáo dục tư tưởng, đạo đức cho học sinh. Song môn học này giáo dục với 
tính chất cụ thể nhất. Nội dung các bài học đã trực tiếp xây dựng nên nền tảng tư 
tưởng,tình cảm đạo đức, trách nhiệm và nghĩa vụ của công dân đối với gia đình, học 
đường và cộng đồng xã hội. Vì thế giáo viên dạy bộ môn này cần phải thấy rõ và 
đánh giá đúng được vị trí, tầm quan trọng của môn học.
 B. NHỮNG QUAN ĐIỂM VỀ VẤN ĐỀ TẠO HỨNG THÚ TRONG GIỜ DẠY MÔN GDCD 
 (ở các bài học thuộc chủ đề đạo đức)
 I. Vài suy nghĩ về vấn đề tạo hứng thú với môn học cho học sinh:
 Tạo hứng thú cho học sinh trong giờ học là vấn đề mà bất kì giáo viên nào khi 
lên lớp cũng đều mong muốn mình có thể làm tốt ,song thực tế không phải ai cũng 
thành công. Bằng chứng cho thấy,có những giáo viên khi lên lớp,học sinh rất thích 
học,nhưng cũng có những giáo viên khi lên lớp học sinh không có hứng thú với giờ 
học,môn học,gây ra mất trật tự.Theo tôi để tạo được hứng thú trong giờ học 
GDCD giáo viên phải nắm vững các bước sau: 
 1/.Giáo viên phải hiểu được yêu cầu và nội dung của công tác giáo dục tư 
tưởng, chính trị đạo đức cho học sinh :
 Ở đây, giáo dục tư tưởng đạo đức và ý thức chính trị cho học sinh phải trên cơ sở 
của chương trình, kiến thức của môn học. Mức độ giáo dục học sinh THCS là phải 
phù hợp với trình độ, lứa tuổi. Yêu cầu cụ thể như sau: 
Email: hthinhvh@gmail.com - 5 - Mobile:0913.380.727 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM * "TẠO HỨNG THÚ CHO HỌC SINH TRONG CÁC BÀI HỌC CHỦ ĐỀ ĐẠO ĐỨC MÔN GIÁO DỤC CÔNG DÂN 9"
 Tất cả các nguyên tắc trên là sự kết hợp hài hoà và gắn liền hữu cơ với nhau, không thể coi 
nặng cái này mà coi nhẹ cái kia.Một bài giảng gây được hứng thú cho học sinh trước hết 
phải là một bài giảng có tính giáo dục tốt và phải biết vận dụng kết hợp các nguyên tắc trên. 
 II. Một số biện pháp chính khi thực hiện:
 Công tác giáo dục tư tưởng đạo đức cho học sinh qua môn học GDCD muốn thực hiện 
được tốt,theo tôi cách dạy của giáo viên là quan trọng nhất. Thầy là người gợi mở, học 
sinh tự do phát triển. Giáo viên dẫn dắt vấn đề, đưa kiến thức và tình huống bên ngoài 
cuộc sống để cho giờ học thêm sinh động. Giờ học, học sinh phải được “phát ngôn”theo 
sự hiểu biết của mình gắn với bài học, giúp học sinh say mê với môn học. Giáo viên như 
một người bạn, người tâm giao, có vướng mắc là các em hỏi ngay mà không ngại. 
 Với SGK, giáo viên dựa vào khung sườn từ đó có cách gợi mở với mỗi bài học để 
HS chủ động. Từ kiến thức nền đó, giáo viên “biến hóa” để HS hiểu bài, biết thế nào 
là tốt - xấu, nếu nguy hiểm cầu cứu ở đâu...Tuy nhiên, cũng có cái khó là đồ dùng 
dạy học còn hạn chế, tranh ảnh minh họa ít, phần lớn giáo viên phải tự chuẩn bị, 
tự làm, việc sưu tầm tư liệu có thể mất khá nhiều thời gian. 
 Thực tế, nếu dập khuôn theo SGK thì môn GDCD là khô cứng,giáo điều, HS 
rất khó hiểu. Chương trình lớp 9 khó, nhiều bài liên quan đến chính trị,tư tưởng như 
“Lý tưởng sống của thanh niên”,hay “Tình hữu nghị các dân tộc trên thế giới”... 
Kiến thức đưa vào thì giáo viên phải dạy và học sinh đều phải học, tuy nhiên, để 
minh họa rõ cho bài học thì khá khó khăn. 
 Từ thực tế giảng dạy,tôi nhận thấy để tạo hứng thú cho học sinh trong giờ 
họcGDCD cần chú ý các biện pháp sau: 
 1. Biện pháp đưa thực tiễn, tư liệu cuộc sống vào bài giảng, làm cho bài giảng 
phong phú sinh động, học sinh dễ hiểu và có ấn tượng sâu về bài học. 
 Những tư liệu này phải phong phú, cập nhật những vấn đề mang tính thời sự 
mà học sinh quan tâm. Muốn vậy, đòi hỏi người giáo viên phải thường xuyên theo 
dõi những vấn đề của xã hội đặc biệt khi đọc các thông tin trên báo, mạng Internet, 
truyền hình ...giáo viên phải lưu lại những vấn đề có thể phục vụ cho bài giảng. 
 2. Biện pháp nêu gương :
 Mỗi khái niệm đạo đức, pháp luật mỗi chủ đề cần đưa gương tốt về người thật, 
việc thật. Đồng thời cả gương xấu nếu có để học sinh tránh. Những tấm gương nêu ra 
phải được nhiều học sinh biết, đặc biệt là những tấm gương ở địa phương mình. 
Email: hthinhvh@gmail.com - 7 - Mobile:0913.380.727 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM * "TẠO HỨNG THÚ CHO HỌC SINH TRONG CÁC BÀI HỌC CHỦ ĐỀ ĐẠO ĐỨC MÔN GIÁO DỤC CÔNG DÂN 9"
sâu đậm trong tâm hồn học sinh. Tôi suy nghĩ và vận dụng các biện pháp tích 
hợp để tạo hứng thú trong gìơ dạy. Tuy nhiên yếu tố không thể thiếu để làm nên 
thành công trong giờ dạy đó là sử dụng công nghệ thông tin (trình chiếu Power Point)hoặc 
sử dụng các thiết bị điện tử(Đầu chiếu,Băng,đĩa Audio,Video..,)
 1. Biện pháp đưa các tư liệu cuộc sống vào bài dạy để tạo ấn tượng cho học sinh: 
 Đối với mục Xác định lí tưởng sống cao đẹp của thanh niên ngày nay,tôi đưa 
 các tư liệu,hình ảnh trong cuộc sống vào bài giảng. Những tư liệu nàykhông chỉ giới 
 học sinh qua tâm mà toàn xã hội đang quan tâm đó là tư liệu về hiến máu nhân 
 đạo, hình ảnh thanh niên tình nguyện tham gia vào rất nhiều hoạt động,chung tay 
 khắc phục lũ lụt năm 2007,2008,2009...
 Những tư liệu này rất đơn giản và đều có trên mạng. VD:Đây là hai thông tin để học 
sinh tìm hiểu về lí tưởng sống của thanh niên ngày nay: 
Từ ngày 10/10/2007 đến 
12/10/2007, điểm hiến máu đặt 
tại siêu thị Big C Hà Nội đã có 
205 bạn trẻ đăng ký hiến máu, 
122 đơn vị máu được tiếp nhận. 
 Thanh niên tình nguyện vận động các bạn trẻ hiến máu 
Tại Bỡnh Định, ngay sau khi 
nước lũ rỳt, 12 đội thanh niờn 
và y bỏc sĩ trẻ tỡnh nguyện đó 
cú mặt ở cỏc vựng trọng 
điểm của lũ để khỏm 
bệnh,cấp thuốc miễn phớ,làm vệ 
sinh mụi trường,
khắc phục đường giao thụng,
cỏc cụng trỡnh thủy lợi,
 SV Trường CĐSP Bình Định
 chung tay khắc phục bão lũ.
Email: hthinhvh@gmail.com - 9 - Mobile:0913.380.727