SKKN Một số biện pháp giáo dục kĩ năng sống cho học sinh bán trú thông qua các hoạt động ngoại khóa tại trường PTDTBT THCS Bản Hon

 PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
 TRƯỜNG PTDTBT THCS BẢN HON
 THUYẾT MINH SÁNG KIẾN
Một số biện pháp giáo dục kĩ năng sống cho học sinh bán trú thông qua 
 các hoạt động ngoại khóa tại trường PTDTBT THCS Bản Hon
 Đồng tác giả: Đinh Thế Hướng
 Trình độ chuyên môn: Đại học
 Chức vụ: Giáo viên
 Nơi công tác: Trường PTDTBT THCS Bản Hon
 Bản hon, ngày 15 tháng 3 năm 2015
 1 Quản lí học sinh bán trú trong thời gian học sinh ở tại trường
 4. Thời gian áp dụng sáng kiến:
 Từ ngày 15 tháng 8 năm 2014 đến ngày 15 tháng 4 năm 2015
 5. Đơn vị áp dụng sáng kiến
 Tên đơn vị: Trường PTDTBT THCS Bản Hon
 Địa chỉ: Bản Hon 1 xã Bản Hon huyện Tam Đường tỉnh Lai Châu
 II. NỘI DUNG SÁNG KIẾN
 1. Sự cần thiết, mục đích của việc thực hiện sáng kiến:
 Trong quá trình giáo dục chúng ta đang hướng tới một nền giáo dục chú 
trọng phát triển toàn diện về Đức, trí, thể, mĩ cho học sinh. Vì vậy giáo dục học 
sinh toàn diện không chỉ là dạy kiến thức phổ thông trên lớp mà cần xác định 
sau khi ra trường học sinh còn được trang bị những kĩ năng cần thiết để đi vào 
cuộc sống và đối diện với những va vấp đầu đời . Đó là việc rèn các kĩ năng 
sống cho học sinh.
 Giáo dục kĩ năng sống cho học sinh trong trường PTDTBT, về bản chất là 
hình thành và phát triển cho các em khả năng làm chủ bản thân, khả năng ứng 
xử phù hợp với những người khác và với xã hội, khả năng ứng phó tích cực 
trước các tình huống của cuộc sống
 Kĩ năng sống giúp thúc đẩy sự phát triển của mỗi cá nhân học sinh bán 
trú. Sinh hoạt, ăn ở tại trường nên về đặc điểm tâm lí, học sinh bán trú có sự hụt 
hẫng về đời sống tinh thần. Ở nhà, các em còn đang ở lứa tuổi được ông bà, cha 
mẹ chăm sóc, giúp đỡ. Ở trường, các em phải tự chăm lo cuộc sống của mình, tự 
phục vụ bản thân chịu tác động của rất nhiều yếu tố tích cực và tiêu cực, luôn 
đặt vào hoàn cảnh phải lựa chọn những giá trị, phải đương đầu với những khó 
khăn, thử thách, những áp lực và phải tự mình giải quyết vấn đề. Học sinh tiểu 
học thì non nớt, học sinh THCS ham hiểu biết, thích tìm tòi khám phá song còn 
thiếu quá nhiều những hiểu biết sâu sắc về xã hội, thiếu kinh nghiệm sống, dẽ bị 
lôi kéo, kích động.
 Việc giáo dục kĩ năng sống sẽ thúc đẩy những hành vi tích cực, giúp học 
sinh bán trú hòa nhập với môi trường nội trú, nâng cao chất lượng cuộc sống ở 
 3 - Trang bị cho học sinh những kĩ năng sống cơ bản nhất thông qua các hoạt 
động vui chơi trong thời gian ngoại khóa tại trường.
 - Xác định được thực trạng về việc giáo dục kĩ năng sống cho học sinh 
thông qua các hoạt động ngoại khóa như : hoạt động thể dục thể thao, múa hát, 
chơi những trò chơi dân gian, những trò chơi của địa phương.
 - Rèn cho học sinh tinh thần đoàn kết, trung thực, mạnh dạn trước đám 
đông cũng như trong bất cứ các hoạt động trong cuộc sống hàng ngày.
 - Rèn học sinh có thái độ thân thiện với môi trường, yêu thiên nhiên và có 
trách nhiệm bảo vệ môi trường góp phần xây dựng trường học thân thiện học 
sinh tích cực.
 - Trong thực tiễn: Trên cơ cở cho học sinh bán trú tham gia các hoạt động 
tập thể trong giờ ngoại khóa tại trường qua đó đưa ra một số biện pháp để giáo 
dục kĩ năng sống cho các em. 
 2. Phạm vi triển khai thực hiện
 Phạm vi: Đề tài áp dụng cho học sinh bán trú trường PTDTBT THCS Bản 
Hon.
 3. Mô tả sáng kiến
 a. Mô tả giải pháp trước khi tạo ra sáng kiến 
 Trường PTDTBT THCS Bản Hon được chuyển đổi từ trường THCS Bản 
Hon ngày 13 tháng 6 năm 2011. kể từ khi chuyển đổi sang mô hình trường 
PTDT BT nhà trường đã chú trọng đến các phương pháp quản lí và giáo dục học 
sinh bán trú. Tuy nhiên các phương pháp mới chỉ dừng ở mức độ đưa ra các nội 
quy, quy chế và các hình thức xử lí học sinh khi có dấu hiệu vi phạm. Từ 
phương pháp giáo dục này cho thấy giáo dục kĩ năng sống ít được quan tâm, các 
phương pháp giáo dục chưa chú trọng đến việc tích hợp giáo dục kĩ năng sống 
vào quản lí và giáo dục học sinh bán trú. Mặc dù đã có một số đề tài về giáo dục 
kĩ năng sống quản lí và giáo dục học sinh bán trú nhưng các đề tài đó đều giải 
quyết một cách biệt lập thiếu tính liên kết dẫn đến hiệu quả chỉ nằm ở các lĩnh 
vực có đề tài nghiên cứu. Nhìn từ các sự việc vi phạm của học sinh bán trú như: 
 5 nhất giữa giáo dục và tự giáo dục.
 Do đó chúng tôi tham mưu với Ban lãnh đạo xây dựng nội quy, lên kế 
hoạch cụ thể cho việc chỉ đạo và thực hiện các hoạt động ngoại khóa, các giáo 
viên xây dựng kế hoạch quản lí và hướng dẫn học sinh bán trú tự học trên lớp 
trong giờ tự học, tự rèn luyện để học sinh vươn lên đạt kết quả cao trong học tập.
 Xây dựng nề nếp tự học cho học sinh bán trú: học đúng giờ, có kế hoạch, 
có phương pháp học tập, có kết quả cụ thể; phát huy và đề cao tinh thần giúp đỡ 
bạn bè, kiên trì vượt khó, thương yêu đùm bọc lẫn nhau; khắc phục tính tự ti, e 
ngại của học sinh dân tộc nhất là học sinh nữ.
 + Các hoạt động văn hóa, văn nghệ:
 Hoạt động văn hóa văn, văn nghệ là hoạt động có tính truyền thông mang 
lại hiệu quả rất cao trong việc chuyền tải các thông điệp giáo dục tới học sinh, 
nhằm xây dựng nếp sống văn minh trong nhà trường PTDTBT, tạo cuộc sống 
vui tươi, lành mạnh, lôi cuốn học sinh vào các hoạt động thẩm mĩ, hấp dẫn học 
mà chơi, chơi mà học. Thông qua các hoạt động văn hóa, văn nghệ đã giáo dục 
cho học sinh nếp sống có kỉ luật, trật tự, vệ sinh......
 Tổ chức nhiều nội dung, chủ đề sẽ tạo cho học sinh một sân chơi bổ ích 
và mang lại hiệu quả thiết thực như hội diễn văn nghệ mừng ngày 20/10; 20/11; 
múa hát, viết báo tường, vẽ, trình diễn thời trang, các trò chơi dân gian, dân 
tộc... thông qua các nội dung này kiến thức của học sinh sẽ được huy động tổng 
hợp ở tất cả các môn khoa học tự nhiên, khoa học xã hội. Qua hoạt động các kĩ 
năng đã được chú trọng rèn luyện cho học sinh như:
 - Kĩ năng giao tiếp bằng ngôn ngữ.
 - Kĩ năng giao tiếp không lời.
 - Kĩ năng thuyết trình và nói trước đám đông.
 - Rèn kĩ năng tư duy tích cực và sáng tạo.
 - Kĩ năng quản lý thời gian, nghỉ ngơi tích cực, giải trí lành mạnh.
 + Hoạt động thể dục, thể thao: 
 Trong hoạt động này chúng tôi tập trung rèn các kĩ năng:
 - Kĩ năng diễn đạt cảm xúc và phản hồi.
 7 nhằm khích lệ các em tham gia vào các hoạt động này một cách tích cực và hiệu 
quả.
 + Các hoạt động chính trị, xã hội nhân đạo:
 Đây là các hoạt động nhằm gắn nhà trường với thực tiễn cuộc sống, tạo 
điều kiện tìm hiểu chính địa phương mình và tham gia để phát huy những truyền 
thống tốt đẹp của địa phương, cũng như tham gia phòng chống các tệ nan xã hội, 
hủ tục lạc hậu của địa phương mình. Để nâng cao hiệu quả trong các hoạt động 
này chúng tôi tổ chức cho các em tham gia các buổi mit tinh, diễu hành trong 
các ngày lễ lớn, ngày kỉ niệm, tham gia bảo vệ môi trường tại trường mình học 
và thôn bản nơi các em học tập và sinh sống. Tổ chức cho các em tham gia giúp 
đỡ các gia đình chính sách , gia đình có hoàn cảnh khó khăn, neo đơn. tổ chức 
cho các em tham gia tích cực vào các hoạt động do đoàn thể địa phương tổ chức 
trong các dịp lễ hội của địa phương. 
 Thông qua các hoạt động đó chúng tôi đã tập trung rèn các kĩ năng:
 - Kĩ năng diễn đạt cảm xúc.
 - Kĩ năng hợp tác.
 - Kĩ năng làm việc nhóm.
 - Kĩ năng từ chối.
 - Kĩ năng diễn đạt cảm xúc và phản hồi.
 - Kĩ năng làm chủ cảm xúc.
 4. Hiệu quả do sáng kiến đem lại:
 Khi hướng dẫn kỹ năng sống cho học sinh thông qua các hoạt động 
ngoại khóa chúng tôi nhận thấy học sinh hào hứng trong việc áp dụng những 
kiến thức đã học vào thực tế, từng cá nhân đã tự tích lũy cho mình những kinh 
nghiệm từ thực tế trong các hoạt động ở trường và ở nhà. Các em thấy thích thú 
vui vẻ hơn, đoàn kết hơn và linh hoạt hơn trong cuộc sống và yêu lao động hơn 
dưới sự dẫn dắt của giáo viên. Cùng với việc tích lũy cho mình những kinh 
nghiệm, những kĩ năng và bài học quý báu thì điều mà các em cảm thấy thích 
thú nhất là vừa được vui chơi vừa rèn luyện sức khỏe để phục vụ tốt cho việc 
học tập của chính bản thân các em. Nề nếp khu bán trú được nâng lên, nội quy 
 9 8. Tài liệu kèm: 
 Ảnh chụp các hoạt động vui chơi tập thể, các hoạt động lao động sản xuất 
của học sinh trường PTDTBT THCS Bản hon
 Chùm ảnh các hoạt động thể dục thể thao.
 Chùm ảnh hoạt động văn nghệ
 11