SKKN Tạo hứng thú cho học sinh trong các bài học thuộc chủ đề đạo đức môn Giáo dục công dân Lớp 9

 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 
TẠO HỨNG THÚ CHO HỌC SINH TRONG CÁC BÀI HỌC 
 THUỘC CHỦ ĐỀ ĐẠO ĐỨC MÔN GDCD LỚP 9 
 NỘI DUNG ĐỀ TÀI 
 PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ 
 1. TÊN ĐỀ TÀI: 
 "TẠO HỨNG THÚ CHO HỌC SINH TRONG CÁC BÀI HỌC THUỘC CHỦ 
 ĐỀ ĐẠO ĐỨC MÔN GIÁO DỤC CÔNG DÂN LỚP 9" 
 2.LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI 
 Trước đây, bộ môn Giáo dục công dân (GDCD) không được coi trọng ở trường 
phổ thông, người dạy thường trái ban, hoặc giáo viên chủ nhiệm lớp nào thì dạy bộ 
môn Giáo dục công dân lớp đó. Vì vậy, giáo viên dạy bộ môn này chưa có sự đầu tư 
trong bài dạy. Nội dung bài dạy đơn điệu, sơ sài. Thậm chí giờ dạy chỉ qua loa, chiếu 
lệ để giáo viên chủ nhiệm còn giải quyết việc khác của lớp. Hiện nay, bộ môn GDCD 
đã được chỉ đạo cải tiến về phương pháp dạy học cùng những kỳ thi giáo viên 
giỏi qua từng cấp, đặc biệt hằng năm Phòng giáo dục có thanh tra giáo viên dạy 
bộ môn này. Qua những đợt hội giảng, thi giáo viên giỏi các cấp hay những đợt 
thanh tra chuyên môn, giáo viên được cọ sát, học hỏi rất nhiều. Song nếu chỉ qua 
những đợt thi đó thì chưa đủ mà giáo viên còn phải tìm tòi, sáng tạo phương pháp 
dạy học mới để phát huy được tính tích cực chủ động của học sinh trong giờ học 
đồng thời khêu gợi niềm say mê, háo hức của học sinh với bộ môn giáo dục nhân 
cách này. Đó chính là lí do tôi chọn đề tài: "Tạo hứng thú cho học sinh trong các bài 
học thuộc chủ đề đạo đức môn Giáo dục công dân –Lớp 9" 
 3. CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN ĐỂ GIẢI QUYẾT ĐỀ TÀI 
 1. Thực trạng việc giảng dạy bộ môn GDCD ở nhà trường hiện nay : 
 Như chúng ta đã biết ngành giáo dục đã trải qua rất nhiều cuộc cải cách giáo dục 
và đã phấn đấu thực hiện mục tiêu đào tạo thế hệ trẻ,đáp ứng phù hợp với yêu cầu 
của các giai đoạn cách mạng mới. Tuy nhiên, ngành giáo dục vẫn còn trăn trở cùng 
sự chỉ đạo của Đảng và Nhà nước về phương pháp giáo dục đào tạo nêu trên, tuy 
có được nghiên cứu, ứng dụng vào thực tiễn học tập cũng như đời sống hằng ngày 
nhưng chưa đạt kết quả như mong muốn. Vì sao vậy? Có rất nhiều lí do dẫn đến việc 
giáo dục nhân cách cho học sinh chưa đạt hiệu quả cao. 
 Vấn đề trước hết phải kể đến đó là xã hội, gia đình và bản thân ngành giáo dục còn 
chú trọng các môn khoa học nhằm nâng cao trí tuệ mà chưa chú ý nâng cao nhân 
cách cho học sinh, nghĩa là chỉ chú ý rèn tài mà chưa chú ý rèn đức. Biểu hiện cụ thể 
 4.MỤC TIÊU CỦA ĐỀ TÀI 
 Trên cơ sở lý luận đã nêu việc thực hiện đề tài này về cơ bản nhằm đạt dược các 
mục tiêu sau: 
 Tạo được hứng thú cho h/s trong học tập ở lớp cũng như ở nhà đối với môn 
học,kích thích hoạt động sáng tạo, xây dựng cơ hội khám phá,ứng dụng tri thức 
bằng thúc đẩy hoạt động tìm hiểu thực hành,từ đó các em tích cực tham gia vào 
bài học hơn tránh được sự nhàm chán trong phương pháp dạy và học truyền thống. 
 Đảm bảo tính chính xác, khoa học, tính rõ ràng về nội dung bài học .Giáo viên dễ 
dàng trong truyền thụ kiến thức và nhận xét đánh giá học sinh. Học sinh nhanh 
chóng nắm bắt nội dung bài học,nhận biết và sửa đổi các hành vi sai trái,có nhiều 
cơ hội phát huy tính tích cực,nhanh chóng nắm được kiến thức tại lớp vận dụng 
vào thực tế cuộc sống hàng ngày. 
 Tiết kiệm được thời gian ,công sức và kinh phí trong việc chuẩn bị đồ dùng,giáo 
cụ trực quan trước khi lên lớp đồng thời bám sát yêu cầu của PPDH đổi mới kết 
hợp phương pháp dạy học truyền thống phù hợp với cả 3 đối tượng h/s và thực 
trạng dạy-học của nhà trường. 
 Vận dụng ứng dụng CNTT,tạo trực quan sinh động (với các bài có thiết kế trình 
chiếu PPT)gắn với nội dung cụ thể của từng bài nhằm xây dựng yếu tố hấp dẫn lôi 
cuốn kích thích tư duy để h/sinh nhanh chóng nắm được bài giảng,nhớ lâu,nhớ sâu 
nội dung bài học. 
 Thuận lợi,dễ dàng trong kiểm tra đánh giá khả năng nhận thức của h/s,dự báo 
sớm được kết quả học tập để có biện pháp bồi dưỡng uốn nắn kịp thời đối với tất cả 
các đối tượng học sinh. 
 học,môn học,gây ra mất trật tự.Theo tôi để tạo được hứng thú trong giờ học 
GDCD giáo viên phải nắm vững các bước sau: 
 1/.Giáo viên phải hiểu được yêu cầu và nội dung của công tác giáo dục tư 
tưởng, chính trị đạo đức cho học sinh : 
 Ở đây, giáo dục tư tưởng đạo đức và ý thức chính trị cho học sinh phải trên cơ sở 
của chương trình, kiến thức của môn học. Mức độ giáo dục học sinh THCS là phải 
phù hợp với trình độ, lứa tuổi. Yêu cầu cụ thể như sau: 
 a. Công tác giáo dục tư tưởng đạo dức, chính trị phải phù hợp với trình độ kiến thức 
của chương trình học: 
Đặc điểm kiến thức của lớp 6,lớp 7 về đạo đức là rất giản đơn như khái niệm về khoan 
 dung, lễ độ, trung thực... những kiến thức này thường phải gắn với thực tế để minh 
hoạ, giảng giải và mức độ xây dựng tình cảm cho học sinh nhẹ nhàng,tự nhiên trên cơ 
sở của việc giảng giải. 
 b. Công tác giáo dục phải phù hợp với đối tượng lứa tuổi : 
 Hầu hết học sinh THCS còn nhỏ tuổi.Việc hiểu các khái niệm còn trực tiếp,cảm 
tính cho nên đòi hỏi giáo viên phải có phương pháp giáo dục thích hợp.Việc giáo dục 
ý thức chính trị cũng như giáo dục tư tưởng đạo đức cho học sinh phải trên cơ 
sở ý nghĩa rút ra của mỗi khái niệm và kiến thức bài giảng. Từ đó để học sinh 
cảm nhận và tự nâng lên thành nhận thức và ý thức của bản thân. Tránh những lí 
thuyết chung chung, tránh những lời hô hào phải thế này, thế kia. 
 c. Công tác giáo dục tư tuởng đạo đức cho học sinh phải thiết thực, phù hợp với yêu 
cầu thự tiễn của xã hội hiện nay: 
 - Những yêu cầu về lối sống hiện nay. 
 - Những ứng xử hằng ngày của học sinh (trong gia đình, nhà trường, xã hội...) 
 - Những vấn đề an toàn giao thông. 
 - Những vấn đề bảo vệ môi trường sinh thái. 
 - Những vấn đề về kỉ luật trong học tập, lao động. 
 2/.Các nguyên tắc của công tác giáo dục tư tưởng đạo đức: 
 Giáo dục tư tưởng đạo đức cho học sinh thông qua môn học GDCD đó là việc làm 
rất khó nhưng bắt buộc. Ở đây, phải xuất phát từ khái niệm đạo đức học của pháp 
luật để hình thành ở các em những tình cảm đạo đức và các hành vi đạo đức, hành vi 
pháp luật. Chính vì vậy đòi hỏi các phương pháp sau: 
 dõi những vấn đề của xã hội đặc biệt khi đọc các thông tin trên báo, mạng Internet, 
truyền hình ...giáo viên phải lưu lại những vấn đề có thể phục vụ cho bài giảng. 
 2. Biện pháp nêu gương : 
 Mỗi khái niệm đạo đức, pháp luật mỗi chủ đề cần đưa gương tốt về người thật, 
việc thật. Đồng thời cả gương xấu nếu có để học sinh tránh. Những tấm gương nêu ra 
phải được nhiều học sinh biết, đặc biệt là những tấm gương ở địa phương mình. 
 3. Biện pháp mời báo cáo ngoại khoá 
Ví dụ: - Mời báo cáo an toàn giao thông. 
 - Báo cáo,tọa đàmvề luật lệ đi đường. 
 - Báo cáo gương tốt trả của rơi cho người bị mất. 
 - Báo cáo về gương dũng cảm cứu người bị nạn... 
 Biện pháp này, học sinh phải được chuẩn bị, giáo viên hướng dẫn học sinh tìm tư 
liệu, kiểm tra bài báo cáo trước khi học sinh trình bày trước lớp. 
 4.Biện pháp tổ chức cho học sinh đi tham quan các chủ đề đạo đức và pháp luật. 
 Biện pháp này phải được sự đồng ý của Ban Giám hiệu nhà trường, giáo viên nên liên hệ 
địa điểm trước khi tham quan thông báo và được sự nhất trí của phụ huynh học sinh. 
 5.Biện pháp viết báo tường, hát các bài có chủ đề về đạo đức-người tốt, việc tốt. 
 Biện pháp này có thể kết hợp với đoàn đội, giáo viên chủ nhiệm để học sinh được 
tập duyệt trong giờ sinh hoạt lớp. 
 Bên cạnh giờ lên lớp của môn GDCD, các nhà trường nên tổ chức giáo dục đạo đức 
công dân cho học sinh thông qua các hoạt động ngoại khóa, qua lễ chào cờ đầu tuần, 
giờ sinh hoạt lớp...giúp HS hiểu rõ hơn các “chuyển động” trong đời sống xã hội. 
 III. Ứng dụng trong bài dạy cụ thể 
 VÍ DỤ:Giáo dục công dân lớp 9 bài 10 - tiết 14: Lí tưởng sống của thanh niên (Tiết 2) 
 Phần I: Phần chuẩn bị của giáo viên 
- Những tấm gương, những ví dụ thực tế. 
- Chuẩn bị băng hình chính diện và phản diện về lối sống của thanh niên hiện nay. 
- Các hình ảnh về hoạt động của thanh niên . 
Tham khảo Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X. 
 Phần II: Chuẩn bị của học sinh 
- Tìm hiểu những tấm gương của thanh niên qua các thời kì lịch sử. 
- Chuẩn bị diễn đàn thanh niên . 
 Tại Bỡnh Định, ngay sau khi 
nước lũ rỳt, 12 đội thanh niờn 
và y bỏc sĩ trẻ tỡnh nguyện đó 
cú mặt ở cỏc vựng trọng 
điểm của lũ để khỏm 
bệnh,cấp thuốc miễn phớ,làm vệ 
sinh mụi trường, 
khắc phục đường giao thụng, 
cỏc cụng trỡnh thủy lợi, 
 SV Trường CĐSP Bình Định 
 chung tay khắc phục bão lũ. 
 Tôi cho các em đọc, quan sát ảnh và sau đó nêu câu hỏi: Khi nghe những thông tin 
đó, em có suy nghĩ gì về hoạt động của thanh niên hiện nay? 
 Học sinh dễ ràng thấy được hoạt động của thanh niên rất đa dạng, phong phú, thiết 
thực. Thanh niên tham gia vào rất nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội đến những nơi 
đất nước và nhân dân đang cần. 
 Từ đó cho học sinh thấy được ý nghĩa việc làm của họ đó là đem đến cho con 
người cuộc sống ấm no, góp phần thực hiện mục tiêu công nghiệp hoá hiện đại 
hoá... 
 Sau đó giáo viên cho học sinh tự rút ra lí tưởng sống cao đẹp của thanh niên ngày 
nay là gì bằng câu hỏi phụ: "Theo em, thanh niên ngày nay cần phải sống như thế 
nào?". Khi học sinh trình bày ý kiến của mình, giáo viên viết tóm tắt ý kiến đó 
lên bảng, sau đó gạch chân các từ ngữ quan trọng và cuối cùng chốt lại - đây chính là 
lí tưởng sống cao đẹp của thanh niên này nay. 
 Với phần mục cách rèn luyện của bản thân tôi cũng đưa hình ảnh thiết thực để 
cho học sinh tự nhận thấy mình phải làm theo tấm gương nào, và không nên theo 
lối sống nào. 
 Tôi đã đưa một đoạn băng hình về đối tượng thanh niên nghiện ngập và một đoạn 
băng hình tôi tự cắt ghép,lồng hình ảnh chụp từ điện thoại di động,máy ảnh KTS 
cùng các hình ảnh download từ mạng về các hoạt động của thanh niên trong các 
năm:2007,2008,2009,2010 tham gia rất nhiều các lĩnh vực trong đời sống xã hội. 
Dưới mỗi hình ảnh là các lời bình,nhạc nền là bài hát mà thanh niên rất yêu thích - 
"Mùa hè xanh",“Nối vòng tay lớn” Học sinh được nghe một đoạn nhạc bài hát và 50 
ĐỂ MÔI TRƯỜNG MÃI MÃI XANH TƯƠI 
 Mở đường vào thôn,bản. 
 Thanh niên lao động giúp dân 
Nhịp cầu yêu thương Mang kiến thức đến cho các em